Čovjek koji je transformisao evropski nogomet sada preživljava sa niskom penzijom, Mata mu pružio podršku

Ove godine obilježava se tri decenije od presude u slučaju Jean-Marc Bosman, što predstavlja najznačajniju pravnu promjenu u evropskom nogometu koja je iz temelja izmijenila transferna pravila i položaj nogometaša unutar Evropske unije.

Godine 1990., kada je imao 25 godina, belgijski vezni igrač odlučio je da podnese tužbu protiv RFC Liège jer mu nisu dozvolili da pređe u Dunkerque.

Bosman je htio nastaviti svoju sportsku putanju u Francuskoj, no njegov klub ga je držao uz zahtjev za odštetu od 12 miliona belgijskih franaka, što bi danas iznosilo oko 470.000 eura. Ovo sudsko obraćanje uzdrmalo je svijet nogometa i promijenilo postavljena pravila.

Revolucionarna presuda Suda pravde EU iz 1995. godine omogućila je da nogometaši iz članica Evropske unije više ne zauzimaju status “stranog igrača”.

Time su igrači stekli pravo slobodnog prelaska i zapošljavanja u bilo kojoj zemlji EU čim im ugovor istekne, a klubovi su mogli okupljati ekipe sačinjene od 11 EU igrača bez restrikcija na strane igrače.

Ova reforma, poznata kao “presuda Bosman”, imala je široki utjecaj i na sportiste iz drugih evropskih i afričkih država koje imaju sporazume s EU, čime je pomogla internacionalizaciji timova.

Uprkos tome što je njegov doprinos evropskom nogometu nemjerljiv, Bosman danas vodi povučen život. Sa 61 godinom, preživljava od minimalne socijalne penzije nakon što mu je tužba prekinula sportsku karijeru i uzrokovala finansijske probleme.

Penziju mu omogućava Međunarodna federacija profesionalnih nogometaša (FIFPro). Njegova karijera završila je u CS Viséu na kraju sezone 1996/97, daleko od pažnje medija i finansijskog blagostanja koje su uživale generacije nogometaša poslije njega.

Upućen je apel da profesionalni nogometaši sakupe sredstva kako bi Bosmanu olakšali životne uslove. Samo trojica su donirala, uključujući španskog internacionalca Juana Matu, koji je nastupao za Manchester United i Valenciju, podržavajući kampanju koja se fokusira na čovjeka koji je oslobodio svoje kolege iz sistema koji ih je vezivao za klubove čak i nakon isteka ugovora.

Advokat Juan de Dios Crespo, ekspert za sportsko pravo, opisao je Bosmana: “čovjeka mlađeg od mene, koji liči na mog djeda. Shrvan je”, prilikom njihovog susreta prije pet godina.

Kao podsjetnik, Bosmanov hrabar potez oslobodio je nogometaše iz sistema gdje su bili uloge klubova, čak i kada su njihovi ugovori bili okončani. Njegova odluka omogućila je mnogim generacijama profesionalaca da slobodno nastave karijeru van granica svoje zemlje.